Niewielki metraż i dużo funkcji – to mieszanka wybuchowa, czyniąca często z projektu tego wnętrza „twardy orzech do zgryzienia”. Jeśli dodam, że zazwyczaj znajduje się w nim spora ilość wyposażenia oraz panują szczególne warunki takie jak podwyższona wilgotność, na pewno odgadniesz, o jakim pomieszczeniu mówię. Tak, to łazienka i toaleta, które pomimo (zazwyczaj) niewielkiej powierzchni muszą zmieścić określone wyposażenie, jednocześnie gwarantując do niego wygodny dostęp. Oznacza to, że aby przestrzenie te zapewniały funkcjonalność, na różnych płaszczyznach muszą zostać zachowane odpowiednie odległości.
Rzeczywistość bywa o wiele trudniejsza niż teoria i bardzo często w natłoku informacji oraz obowiązków łatwo zapomnieć lub pomylić określone wymiary, a wtedy – katastrofa gotowa! Ponadto, zastanawiając się bądź weryfikując za każdym razem poprawność zastosowanych odległości, tracisz bezcenną walutę, jaką jest czas.
Z tego właśnie powodu przygotowując niniejszy artykuł postawiłam sobie zadanie stworzenia „mini” kompendium wiedzy związanej z wymiarami, których zastosowanie pozwoli Ci zaprojektować wygodną i funkcjonalną toaletę bądź łazienkę. W jednym miejscu zebrałam dla Ciebie najważniejsze wytyczne dotyczące umiejscowienia w sposób ergonomiczny takich elementów wyposażenia jak: baterie, umywalka, miska ustępowa, bidet, pralka, kabina prysznicowa oraz wanna.
Grafiki przygotowałam w taki sposób, abyś mogła je zapisać, wydrukować i trzymać w pogotowiu pod ręką. Dzięki temu za każdym razem, gdy będziesz się zastanawiać, jaki wymiar powinnaś zastosować w określonym miejscu – sięgniesz w zaufaną „ściągę”, którą dla Ciebie przygotowałam 😊. Ponadto, w artykule zawarłam dodatkowe informacje dotyczące charakterystyki określonych parametrów, o których również warto pamiętać.
Najważniejsze odległości pomiędzy umywalką a baterią
Na odległości, które należy zachować pomiędzy umywalką a baterią, wpływ ma przede wszystkim typ wyposażenia, jakie zostało zastosowane. Z tego powodu, nim ekipa remontowa przystąpi do kucia i wyprowadzania podłączeń w konkretnym miejscu, musisz znać dokładne wymiary baterii oraz umywalki, które będą umieszczone w projekcie. Na tej podstawie wyznaczysz lokalizację otworów montażowych w odpowiednich odległościach względem siebie. Określając je miej także na uwadze wymiar mieszacza (lub joysticka) oraz jego długość i sposób obsługi, tak aby nie wchodził w kolizję np. z rantem umywalki. Warto również uświadomić klienta, że diametralna zmiana modelu wyposażenia po wykonaniu podłączy i otworów montażowych będzie wiązać się z ponownym kuciem ściany lub bardzo niewygodną aranżacją.
SCHEMAT 1: Najważniejsze odległości pomiędzy umywalką a baterią: UMYWALKA NABLATOWA
Umywalka nablatowa (tzw. stawiana) występuje najczęściej w formie misy o różnym kształcie oraz głębokości. W aranżacji tej, najważniejsza jest wysokość, na jakiej znajdzie się górna krawędź umywalki, która powinna mieścić się w zakresie od 85 do 90 cm. Aby określić wysokość, na której powinien zostać zamontowany blat, koniecznie musisz wybrać konkretny model umywalki i to właśnie do niej dopasować ów parametr.
Znając wymiary wybranej umywalki skutecznie możesz również wyznaczyć wysokość, na której umieścisz baterię, pod warunkiem, że zdecydowałaś się na konkretny typ i model. Gwarancją wygodnego mycia rąk jest odpowiednia odległość zachowana pomiędzy wylewką a krawędzią umywalki.
Bateria ścienna, a właściwie koniec jej wylewki powinien znaleźć się w odległości 15 cm od krawędzi umywalki, a więc 100-105 cm od posadzki. Wyznaczając tę odległość zwróć szczególną uwagę na kształt wylewki w wybranej baterii. Jeśli jest ona np. zagięta w dół, to właśnie od jej końca powinnaś odmierzyć ów wymiar. Zbyt wysoko umieszczona bateria sprawi, że strumień wody będzie rozpryskiwał się poza umywalką, a zbyt nisko uczyni mycie rąk niewygodnym.
Bateria nablatowa (tzw. stawiana, sztorcowa) w połączeniu z umywalką stawianą na blacie wymaga zachowania odstępu od 10 do 22 cm pomiędzy końcem wylewki, a krawędzią umywalki. W aranżacji tej bateria będzie stać na tym samym blacie co umywalka. Kluczem do sukcesu jest znalezienie baterii stawianej o odpowiedniej wysokości, co ułatwiają nam producenci armatury, oferując ten sam model w różnych wymiarach.
SCHEMAT 2: Najważniejsze odległości pomiędzy umywalką a baterią: UMYWALKA WPUSZCZANA
Umywalka wpuszczana w blat, czyli taka, której krawędź jest zlicowana z płaszczyzną blatu, lub w nieznacznym stopniu ponad nią wystaje, również wymusza zastosowanie określonych odległości, które należy przestrzegać, aby zagwarantować wygodne użytkowanie. W tej aranżacji, blat powinien znaleźć się na wysokości od 85 do 90 cm w zależności od preferencji użytkownika. Takie same zależności dotyczyć będą umywalek podwieszanych pod blatem oraz modeli meblowych.
Baterie ścienną należy umieścić, tak aby koniec wylewki znalazł się w odstępie 15 cm od krawędzi umywalki wpuszczanej (a więc również powierzchni blatu, jeśli umywalka jest z nim zlicowana), czyli na wysokości od 100 do 105 cm od posadzki. Zwróć szczególną uwagę na zachowanie niniejszych wymiarów, jeśli umywalka nie jest zlicowana z blatem lub wylewka baterii ma wygięty kształt.
Bateria nablatowa, a właściwie koniec jej wylewki powinien znaleźć się w optymalnej odległości 10 cm od krawędzi umywalki (oraz powierzchni blatu). Poszukując idealnej baterii nablatowej pasującej do tej aranżacji, zwróć uwagę na różne wysokości modeli oferowanych przez producentów. Dobranie baterii o odpowiedniej wysokości zapewni jej wygodne użytkowanie.
SCHEMAT 3: Najważniejsze odległości pomiędzy umywalką a baterią: WYLEWKA
Dobór baterii idealnie dopasowanej do umywalki wiąże się z koniecznością zwrócenia uwagi na jeszcze jeden ważny wymiar, jakim jest długość wylewki, czyli elementu, którym wypływa strumień wody. Za krótka bądź zbyt długa może nie tylko sprawić, że mycie rąk będzie niewygodne, lecz nawet całkowicie je uniemożliwić. Pamiętaj także, że w przypadku baterii ściennej, niepisaną regułą jest jej montaż w taki sposób, aby wylewka (a nie cały korpus!) znalazła się w osi umywalki.
Przede wszystkim musisz wybrać rodzaj umywalki, a następnie zdecydować gdzie oraz w jakiej odległości od ściany będzie ona stała. Następnie, w zależności od tego czy zdecydujesz się na baterię ścienną lub nablatową, dobierzesz model z wylewką o odpowiedniej długości.
Bez względu na typ baterii (ścienny lub nablatowy) wylewka powinna mieć taką długość, aby w zestawieniu z wybraną umywalką strumień wody sięgał mniej więcej 1/3, a nawet 1/2 szerokości umywalki. Aby sprostać oczekiwaniom klientów, bardzo często producenci oferują baterie ścienne w kilku wersjach o różnych długościach wylewki. Ewentualną alternatywą są modele baterii posiadające regulowany perlator, który pozwala na regulację kąta, pod którym wypływa woda, a więc skierowanie go w pożądanym kierunku.
SCHEMAT 4: W jaki sposób umieścić: PRALKA POD BLATEM Z UMYWALKĄ
Kolejnym wyzwaniem projektowym, a szczególnie popularnym w małych łazienkach jest dobranie wyposażenia oraz zaprojektowanie szafki umywalkowej w taki sposób, aby w jej zabudowie zmieścić pralkę (model ładowany od przodu). Jeśli zastanawiasz się, jak umieścić pralkę pod blatem z umywalką, to mam dla Ciebie dwa gotowe, najczęściej stosowane przez projektantów rozwiązania.
W każdym z rozwiązań musisz pamiętać o minimum 2 cm odstępu z każdej strony pralki, które muszą być zachowane nie tylko ze względu na drgania towarzyszące wirowaniu, lecz także umożliwienie wysunięcia urządzenia np. w celu konserwacji. Jeśli chciałabyś, aby pralka była schowana za meblowym frontem, dokładnie sprawdź sposób otwierania drzwiczek konkretnego modelu. Konieczne jest, aby szafka meblowa lub blat miały głębokość 60-65 cm. Pamiętaj również, że gniazdo elektryczne, do którego będzie podpięta pralka, nie może znaleźć się bezpośrednio za nią. Na wypadek potrzeby natychmiastowego odcięcia urządzenia od prądu, dostęp do gniazdka nie może być niczym utrudniony, dlatego warto zlokalizować je w szafce obok bądź powyżej blatu (mając na uwadze zachowanie bezpiecznych odległości w stosunku do znajdujących się w pobliżu podpięć wody oraz odpływów).
Pierwsze z rozwiązań, widoczne na schemacie po lewej stronie, to blat z tzw. uskokiem (o dwóch wysokościach) zakładający wykorzystanie umywalki nablatowej. Wysokość standardowej pralki waha się w zakresie od 85 do 90 cm, a więc umieszczony nad nią blat znajdzie się w odległości od 90 do 95 cm od posadzki. Zastosowanie „uskoku”, czyli obniżenie blatu w części znajdującej się poza pralką, pozwoli na wygodne korzystanie z umywalki nablatowej. Jej górna krawędź powinna znaleźć się na tej samej wysokości, co płaszczyzna nad pralką. W kwestii baterii, możesz wybrać dowolny model pamiętając o zachowaniu niezbędnej odległości względem wylewki a górnego rantu umywalki stawianej na blacie.
Drugie z rozwiązań to blat podwyższony, czyli znajdujący się w całości na tej samej wysokości (od 90 do 95 cm od posadzki). Taka aranżacja zakłada zastosowanie umywalki wpuszczanej w blat lub pod nim podwieszanej, dzięki czemu pomimo sporej wysokości, na której znajduje się blat, jej użytkowanie będzie wciąż wygodne. Także i w tej sytuacji masz dowolność w doborze typu baterii.
Zwróć także uwagę, że przytoczone przeze mnie rozwiązania wiążą się nierozerwalnie z określonymi typami umywalek. O ile zastosowanie modelu podwieszanego/wpuszczanego w blacie z uskokiem może zostać całkiem znośnie zaprojektowane, tak umywalka stawiana na płaszczyźnie znajdującej się na wysokości 90-95 cm zupełnie nie ma racji bytu.
SCHEMAT 5: Minimalne odległości pomiędzy wyposażeniem łazienki
Projektując pomieszczenia sanitarne, zwłaszcza te o najmniejszym metrażu, aby zagwarantować ich wygodne i bezpieczne użytkowanie, musisz pamiętać o zachowaniu minimalnych odstępów pomiędzy wyposażeniem. Takie parametry szczegółowo normalizują Polskie Normy, na podstawie których wykonałam powyższą tabelę pozwalającą Ci w szybki sposób odnaleźć rekomendowane odległości między konkretnymi elementami. Pamiętaj, że podane wymiary mierzone są od krawędzi zewnętrznej obiektu do krawędzi zewnętrznej elementu z nim sąsiadującego lub do ściany bocznej (po wykończeniu).
Zobacz też: PAKIET Wzór kosztorysów oraz Szablon projektów
SCHEMAT 6: Najważniejsze minimalne odległości pomiędzy wyposażeniem: UMYWALKA
W zależności od wymiarów umywalki, odstęp od ściany powinien wynieść od 10 do 30 cm w przypadku umywalki o szerokości mniejszej bądź równej 40 cm, oraz minimum 30 cm przy zastosowaniu modelu szerszego niż 40 cm.
Sugerowany minimalny odstęp pomiędzy dwoma umywalkami wynosi 30 cm.
Między umywalką a wanną warto zachować odległość 20 cm. Dopuszczalna jest sytuacja, w której ich krawędzie są zbieżne lub umywalka zostaje nadwieszona nad wanną maksymalnie 5 cm.
Pomiędzy umywalką a kabiną prysznicową zastosuj odstęp 30 cm, który pozwoli nie tylko na komfortowe korzystanie z obydwu urządzeń, ale także zapewni ich wygodne czyszczenie.
SCHEMAT 7: Najważniejsze minimalne odległości pomiędzy wyposażeniem: MISKA USTĘPOWA
Odległość miski ustępowej od ściany powinna wynosić minimum 20 cm. Jest to wymiar konieczny do zachowania zwłaszcza w przypadku niewielkich toalet, wydzielanych często jako dodatkowe pomieszczenie sanitarne.
Pomiędzy miską WC a umywalką dystans powinien wynosić 20 cm i tą samą odległość należy zachować w stosunku do sąsiadującej wanny lub kabiny prysznicowej.
SCHEMAT 8: Najważniejsze minimalne odległości pomiędzy wyposażeniem: BIDET
Bidet należy zlokalizować w odległości minimum 30 cm od ściany. Specyfika użytkowania tego wyposażenia oraz np. znajdująca się obok bidetta wymaga zachowania nieco większej przestrzeni niż w pobliżu miski sedesowej.
Pomiędzy bidetem a miską ustępową należy zachować minimum 30 cm odstępu od krawędzi obydwu sanitariatów.
Odległość pomiędzy bidetem a wanną oraz bidetem a umywalką, jest również nieco większa niż w przypadku miski WC i wynosi 30 cm.
SCHEMAT 9: Najważniejsze minimalne odległości pomiędzy wyposażeniem: PRALKA
Rekomendowany minimalny odstęp pralki od ściany wynosi 10 cm.
Pralka znajdująca się w sąsiedztwie miski ustępowej wymaga zachowania pomiędzy nimi odległości 20 cm, pozwalającej na zachowanie komfortu użytkowania sedesu.
Jeśli w bezpośrednim sąsiedztwie pralki, ma znaleźć się wanna, to musi zostać umieszczona w odległości minimum 60 cm ze względu na podłączenie pralki do gniazda elektrycznego.
Nieco inaczej jest w przypadku kabiny prysznicowej, ponieważ zakłada się, że zapewnia ona szczelną izolację przed oddziaływaniem wody, co oznacza, że pralkę można umieścić w jej sąsiedztwie zachowując zaledwie 10 cm odstępu.
SCHEMAT 10 & 11: Zalecane wymiary powierzchni funkcjonalnych w łazience
W projektowaniu łazienek i toalet, zwłaszcza tych o najmniejszym metrażu pomocne będą specjalistyczne wytyczne opisujące tzw. powierzchnie funkcjonalne. Są to wymiary, których zachowanie przed danym wyposażeniem pozwoli na swobodne wykonywanie związanych z nim czynności. Jeśli brzmi to dla Ciebie nieco abstrakcyjnie, mogę zaproponować Ci proste ćwiczenie: weź ze sobą metrówkę i udaj się do łazienki. Wykonuj swobodnie standardowe czynności przy umywalce i zmierz boki pola, po którym będziesz się „poruszać”. Uzyskane wymiary tworzą powierzchnię, którą dane obiekty wymagają do swobodnego użytkowania. Jeśli lubisz zdobywać wiedzę w sposób praktyczny, to niniejsze ćwiczenie możesz powtórzyć z wyciąganiem prania z pralki bądź wchodzeniem do kabiny prysznicowej.
Tworząc schematy umieszczone poniżej bazowałam nie tylko na własnym doświadczeniu, ale także i tym razem posłużyłam się danymi zawartymi w Polskich Normach. W sposób szczegółowy precyzują one minimalne powierzchnie funkcjonalne oraz ich wymiary, tak aby korzystanie z konkretnego wyposażenia przebiegało w sposób wygodny i bezkolizyjny. Zwróć uwagę, że niektóre obiekty takie jak np. bidet lub miska ustępowa wymagają konkretnej szerokości powierzchni, która znajduje się przed nimi. Oznacza to, że zmniejszenie jej może nawet całkowicie uniemożliwić korzystanie z danego wyposażenia. Powierzchnie funkcjonalne różnych elementów wyposażenia mogą na siebie nachodzić, jednak najważniejszy jest fakt, że muszą pozostać niezabudowane.
Powierzchnie funkcjonalne dla poszczególnych obiektów wynoszą minimum:
– umywalka (o szerokości ≤40 cm): 0,35 m2, umywalka (o szerokości >40 cm): 0,7 m2,
– wanna: 0,7 m2 (jest to rekomendowane minimum, ponieważ ostateczna powierzchnia jaką należy zachować zależy od długości wanny),
– kabina prysznicowa: 0,7 m2 (rekomendowane minimum, które należy zwiększyć odpowiednio do rozmiaru kabiny oraz sposobu jej otwierania),
– miska ustępowa: 0,6 m2 (w niektórych przypadkach może być nieco mniej),
– bidet: 0,6 m2 (powierzchnia funkcjonalna dla bidetu zakłada zachowanie przed nim powierzchni o szerokości 100 cm, która zapewni wygodne użytkowanie, zwłaszcza jeśli obok zlokalizowana jest bidetta),
– pralka: 0,7 m2 (wymiar ten dotyczy zwłaszcza pralki ładowanej od przodu, gdzie podczas wkładania/wyciągania prania należy mieć spory zapas miejsca na swobodne wykonywanej czynności oraz miejsce na postawienie w pobliżu np. miski lub kosza na mokre pranie).
Podsumowanie
Tworząc powyższe „kompendium” wymiarów, starałam się zgromadzić i usystematyzować w jednym miejscu parametry niezbędne podczas standardowego projektu łazienki lub toalety. Z tego typu danymi jest jak z ulubionym przepisem na ciasto. Wydaje Ci się, że znasz go na pamięć, a jednak za każdym razem sprawdzasz proporcje konkretnych składników w książce kucharskiej 😉. I pomimo, że prawdopodobnie każda z nas w środku nocy, o północy byłaby w stanie wyrecytować bez zająknięcia, na jakiej wysokości powinna znaleźć się bateria ścienna, to jednak warto posiadać jakiś punkt odniesienia. Z tego właśnie powodu przygotowałam artykuł, który pozwoli Ci w dowolnym momencie upewnić się bądź zweryfikować poprawność zastosowanych odległości. Co więcej, z jego pomocą będziesz mogła sprawdzić, czy dane rozwiązanie projektowe ma sens z ergonomicznego punktu widzenia (zachowanie odstępów pomiędzy wyposażeniem, powierzchnie funkcjonalne). Mam nadzieję, że stworzone przeze mnie schematy będą służyć Ci jako podręczna „ściąga” w codziennej pracy projektowej.
Jak podoba Ci się przygotowane przeze mnie opracowanie? Czy taka „podręczna ściąga” przyda Ci się podczas projektowania łazienki i toalety? A może już wcześniej przygotowałaś własną „ściągę” dotyczącą nie tylko projektowania pomieszczeń sanitarnych ale np. kuchni? Jestem niezmiernie ciekawa, czy pomimo tego, że pewne wymiary dla projektanta wnętrz są oczywiste, to tak jak ja, zawsze starasz się upewnić, że podając je nie popełniłaś błędu. Daj znać w komentarzu jak to u Ciebie wygląda!